Tips

Ida Gerhardt, Dolen en dromen

Het legendarische Zutphen-gedicht, jarenlang niet meer verkrijgbaar, is opnieuw uitgegeven door Van Oorschot in twee prachtige edities: een gelimiteerde, gebonden, genummerde uitgave (35,00) en een paperback (12,50). Nieuw zijn de inleiding van Ad ten Bosch over de ontstaansgeschiedenis van het gedicht en de toespraak van Ida Gerhardt die zij uitsprak bij de presentatie op 8 november 1980. ‘Dolen en dromen speelt dus in Zutphen. Maar het is géén lofzang op Zutphen.’

Oek de Jong, Zwarte schuur

Op zijn negenenvijftigste staat de schilder Maris Coppoolse op het toppunt van zijn roem. Een overzichtstentoonstelling in Het Stedelijk is de kroon op zijn werk. Maar dan verschijnt er een man tussen het toegestroomde publiek die hem onontkoombaar terugvoert naar zijn jeugd.

Parallel aan zijn geschiedenis loopt het verhaal van zijn vrouw Fran en haar twee kinderen die eveneens gevormd zijn door gebeurtenissen uit het verleden. Maris en Fran drijven steeds verder uit elkaar, zijn niet in staat elkaar te bereiken, een scheiding dreigt.

Oek de Jong beschrijft psychische conflicten en relationele kwesties als geen ander. Het is alsof we op de rand van het bed zitten als Maris en Fran hun ondergrondse ruzies uitvechten. Vanaf de eerste bladzijde grijpt dit boek je naar de keel omdat de thema’s zo herkenbaar zijn. Man/vrouw, #MeToo, pesten, uitsluiting, macht, al deze thema’s komen aan bod in Zwarte schuur en maken het tot een meeslepend boek.

J.M. Coetzee, De oude vrouw en de katten

‘Ze voelt zich niet schuldig. Dat verbaast haar zo.
Totaal niet.’

Zo opent het tweede verhaal in Coetzee’s nieuwste boek en hij zet daarmee haarscherp de morele dilemma’s neer die we allemaal kennen. Is het de ratio die ons leidt of de ziel, laten we ons leven bepalen door empathie of door onze driften? Elizabeth Costello, het alter ego van Coetzee, is ook nu weer hoofdpersoon in dit boek. Zij is de oude vrouw die ver weg, in een afgelegen dorp in Spanje, samenleeft met haar katten en met een oude gestoorde man. Daar gaat ze met haar kinderen in gesprek over ‘hoe te leven’. Haar kinderen willen haar beschermen, zij kiest voor het leven zoals het zich voordoet. Een boek om nog lang over na te peinzen en met anderen te bespreken.

Jelle Brandt Corstius, БAM, een reis van niets naar niets

Als kunstproject reisde Jelle Brandt Corstius samen twee vrienden 4287 kilometer door Siberie met de БAM : de Bajkal-Amoer Magistrale.

Met zijn kenmerkende gortdroge humor beschrijft hij de treinreis en de dingen die je alleen in Rusland meemaakt. Met een pruttelende samovar aan boord en als uitzicht de eindeloze taiga: je krijgt bijna zin om in te stappen.

Ocean Vuong, Op aarde schitteren we even

De hoofdpersoon in dit boek schrijft een brief aan zijn analfabete moeder. Hij vertelt hoe hij geworsteld heeft met zijn eenzame positie als vluchtelingenkind, hoe het is om als gekleurde homo te leven in de blanke heterowereld op het Amerikaanse platteland. Maar bovenal is het een verhaal van een kind dat worstelt met zijn liefde voor een moeder die, getraumatiseerd door de oorlog in Vietnam, hem mishandelt en in een voor hem onbereikbare wereld leeft. Ocean Vuong is van oorsprong dichter en dat is te zien in zijn vaak poëtische stijl van schrijven, in zinnen als: ‘De waarheid is dat herinneringen ons niet vergeten’.

Een aangrijpend en indringend boek.