Tips

Nog meer leestips

Nóg meer leestips vindt u in onze NIEUWSBRIEF. In de nieuwste editie besprekingen van Het leven speelt met mij van David Grossman, Op weg naar vrijheid, Stoïcijnse teksten voor tijden van crisis van Lammert Kamphuis, Vogels als huisgenoten van Len Howard, A history of pictures van David Hockney en Martin Gayford, Mathilde van Leila Slimani en Reis door mijn kamer van Maarten Biesheuvel.

Albert Camus, De pest

Meestal komt het boek ná de ramp, maar De pest van Albert Camus moest meer dan 70 jaar wachten op covid19. En als je het nu leest dan schrik je bijna van de rake manier waarop Camus een pestsamenleving beschrijft. Het boek is nooit weggeweest, maar is nu een bestseller, en wat ons betreft terecht. Niet alleen om de heel concrete spiegel van ons huidige coronabestaan, maar ook om zijn meer algemene gedachtengoed. Bijvoorbeeld: ‘Al wat de mens kon winnen bij het spel van de pest en van het leven, was kennis en herinnering.’

En dan te bedenken dat Camus De pest schreef als directe reactie op de bruine pest van het nazisme en met zijn zekerheid dat de levenslust blijft terwijl oorlog vrede en vrede oorlog afwisselt.

Mathijs Deen, Het lichtschip

In de nieuwe roman van Mathijs Deen – hij schreef eerder veelgeprezen boeken als De Wadden en Over oude wegen – houdt een mannengemeenschap de wacht op een lichtschip. De mannen zorgen dat het licht blijft branden, meten het weer en noteren de namen van passerende schepen. Er wordt weinig gesproken, elke dag verloopt hetzelfde. Maar de rust is bedrieglijk. Er komt een levend geitenbokje aan boord, de kok wordt ziek en het bokje is spoorloos. Het lichtschip is een prachtige, sobere vertelling in een oer-Hollands landschap, met de allure van een Russische klassieker.

Jannetje Koelewijn, Fresia’s voor mevrouw Brak

De vader van Jannetje Koelewijn (1929) wil weer naar Parijs. Haar moeder, die is vergeten dat ze van hem is gescheiden, wil mee. Voor haar nieuwe boek, het vervolg op het aangrijpende De hemel bestaat niet, volgde Koelewijn haar ouders in de laatste jaren van hun leven.

‘Ze waren mijn oude en hulpbehoevende ouders, maar ze waren ook de personages in een verhaal dat zich voor mijn ogen afspeelde, en hoe langer het duurde, hoe meer ik zag dat er achter de tragedie van hun mislukte huwelijk een liefdesgeschiedenis schuilging. Of misschien moet ik zeggen dat ik mijn best heb gedaan om die te zien, want dan was het wat minder verdrietig allemaal.’

Fresia’s voor mevrouw Brak is een ontroerend, pijnlijk en soms hilarisch verhaal over liefde, onmacht en ouderdom. Zeer aan te bevelen!

Jakub Małecki, Roest

2002: Szymek speelt met zijn vriendje langs het spoor, ze vermaken zich met typische jongensdingen. Bij thuiskomst treft de jongen een kamer vol mensen en kantelt zijn bestaan; zijn ouders zijn verongelukt en hij blijft alleen bij zijn oma achter. In de jaren die volgen blijken oma en kleinkind niet in staat over hun angsten en verdriet te praten maar op haar manier biedt oma de kleine Szymek wel veiligheid.

In de daarop volgende hoofdstukken wordt duidelijk wat oma heeft meegemaakt. Traumatische gebeurtenissen uit de Tweede Wereldoorlog hebben de mensen uit het Poolse dorp met stomheid geslagen. We volgen de levensloop van Szymek en zijn oma, hoe ze met elkaar en het dorp verweven zijn, hoe de tijden veranderen en hoe de herinneringen een rol blijven spelen. Roest is een prachtig gelaagd boek dat vragen oproept zonder ook maar een moment gekunsteld te zijn. Misschien is dat wel de grote kracht van Poolse auteurs.