Tips

Jannetje Koelewijn, Fresia’s voor mevrouw Brak

De vader van Jannetje Koelewijn (1929) wil weer naar Parijs. Haar moeder, die is vergeten dat ze van hem is gescheiden, wil mee. Voor haar nieuwe boek, het vervolg op het aangrijpende De hemel bestaat niet, volgde Koelewijn haar ouders in de laatste jaren van hun leven.

‘Ze waren mijn oude en hulpbehoevende ouders, maar ze waren ook de personages in een verhaal dat zich voor mijn ogen afspeelde, en hoe langer het duurde, hoe meer ik zag dat er achter de tragedie van hun mislukte huwelijk een liefdesgeschiedenis schuilging. Of misschien moet ik zeggen dat ik mijn best heb gedaan om die te zien, want dan was het wat minder verdrietig allemaal.’

Fresia’s voor mevrouw Brak is een ontroerend, pijnlijk en soms hilarisch verhaal over liefde, onmacht en ouderdom. Zeer aan te bevelen!

Jakub Małecki, Roest

2002: Szymek speelt met zijn vriendje langs het spoor, ze vermaken zich met typische jongensdingen. Bij thuiskomst treft de jongen een kamer vol mensen en kantelt zijn bestaan; zijn ouders zijn verongelukt en hij blijft alleen bij zijn oma achter. In de jaren die volgen blijken oma en kleinkind niet in staat over hun angsten en verdriet te praten maar op haar manier biedt oma de kleine Szymek wel veiligheid.

In de daarop volgende hoofdstukken wordt duidelijk wat oma heeft meegemaakt. Traumatische gebeurtenissen uit de Tweede Wereldoorlog hebben de mensen uit het Poolse dorp met stomheid geslagen. We volgen de levensloop van Szymek en zijn oma, hoe ze met elkaar en het dorp verweven zijn, hoe de tijden veranderen en hoe de herinneringen een rol blijven spelen. Roest is een prachtig gelaagd boek dat vragen oproept zonder ook maar een moment gekunsteld te zijn. Misschien is dat wel de grote kracht van Poolse auteurs.

Romke van der Kaa, De onderwereld van de tuin

De echte tuinlezers weten het: Romke van der Kaa verstaat de kunst van het schrijven. Hij heeft geen illustraties nodig om tuinieren inzichtelijk te maken. In zijn nieuwste boek licht hij je in over de mysterieuze wereld die zich onder onze gazons en borders uitstrekt. ‘Want zoals een visser in zijn verbeelding niet de oppervlakte van het water ziet, maar de wereld daaronder, zo is de tuinier zich bewust van wat zich onder het maaiveld afspeelt.’ En dat blijkt heel wat te zijn: van de al te zichtbare bezigheden van de mol, tot de onzichtbare werking van schimmels en microben. Een aanrader voor praktische én voor theoretische tuiniers.

Tove Ditlevsen, Kindertijd

‘Je kindertijd is lang en smal als een doodskist en je kunt er niet zonder hulp aan ontsnappen.’ Dat schrijnende beeld blijft je na het lezen van Kindertijd achtervolgen. De beklemmende jeugd van de kleine Tove, alter ego van de auteur, speelt zich af in de duistere achterbuurten van het Kopenhagen van honderd jaar geleden. Maar er is hoop: ‘in mij begonnen lange, merkwaardige woorden als een beschermend vlies over mijn ziel te kruipen.’ Van Ditlevsen, een van de belangrijkste Deense auteurs uit de twintigste eeuw, werd tot nu toe zo goed als niets in het Nederlands vertaald. Gelukkig brengt Das Mag daar met deze rauwe maar ontroerende roman verandering in.

Terloops van Van Oorschot

Bij Van Oorschot verschenen vier fraaie wandelboekjes, in een serie genaamd Terloops. Het zijn geen wandelgidsen met een routekaart, maar literaire, soms filosofische verhalen over de favoriete wandeling van de schrijver.

Marjoleine de Vos vertelt over het rondje dat ze elke dag vanuit haar huis maakt en vooral over hoe je kijkt, écht kijkt. Bregje Hofstede schrijft over haar ‘Bergje’, de plek die ze als kind vaak bezocht. Gerbrand Bakker loopt in de Eifel en Thomas Rosenboom wandelt door Amsterdam. Allemaal zeer de moeite waard.