Tips

Elsa Morante, Het eiland van Arturo

De jonge Arturo groeit op op een klein eiland vlak bij Napels. Zijn moeder is in het kraambed gestorven, zijn vader is meestal op reis naar onbekende bestemmingen. De jongen gaat niet naar school, zwerft met zijn hond over het paradijselijke eiland, leest alle boeken uit de bibliotheek en vraagt zich af wanneer hij zijn vader weer zal zien. Op een dag stapt die van de boot met aan zijn zijde een nieuwe vrouw. Ze is maar twee jaar ouder dan Arturo.

Het eiland van Arturo is een prachtige, breed opgezette, weemoedige en krachtige roman, waarin je je geheel kunt onderdompelen, Italiaans qua levensgevoel en schitterend geschreven. Met het boek won Morante als eerste vrouw in 1957 Italië’s prestigieuze Premio Strega. Nu verschenen in een gloednieuwe vertaling door Manon Smits.

Gilles van der Loo, Dorp

Een ijsvogel, ‘symbool voor trouw, voor standvastigheid tijdens de wildste storm’, vertelt het verhaal van een oude man. Geplaagd door de herinnering aan de verdrinkingsdood van een klasgenoot beweegt hij zich stug en bokkig door het leven. Hij heeft zich opgesloten in zichzelf, zelfs zijn geduldige en liefdevolle vrouw is niet in staat de stilte te verbreken. Zijn geliefde dorp moet plaatsmaken voor de grote stad, zelfs de dorpsgenoten verlaten hem. Dan verschijnt plotseling een jonge moeder met haar kind, gevlucht voor haar gewelddadige man. Ondanks zichzelf neemt hij ze op in zijn huis. Wat dit teweeg brengt laat Van der Loo ons in ongekunstelde bewoordingen zien en gebruikt daarvoor op ontroerende wijze de stem van het kleine ijsvogeltje, dat de oude man op afstand door de stormen van het leven volgt.

Hikaru Okuizumi, De stenen getuigen

‘In één klein steentje uit een rivierbed staat heel de geschiedenis van het heelal gegrift.’

Zo opent Okuizumi zijn verhaal over de Japanse Manase, een eenzelvige man die obsessief stenen verzamelt. De aanleiding voor zijn fanatisme is het verhaal van een stervende soldaat in een grot op de Filipijnen, december 1944. Gruwelijke beelden uit de oorlog achtervolgen Manase en zijn alleen te weerstaan als hij zich richt op zijn verzameling specimen.

Zijn oudste zoon wordt ook gegrepen door de geologie, maar zijn vrouw en tweede zoon begrijpen er niets van. Als zijn oudste zoon dood in een grot wordt gevonden, verlaten zijn vrouw en zoon hem. Okuizumi verweeft de gebeurtenis in de grot op de Filipijnen en de grot waarin de zoon sterft op wonderlijke wijze, droombeelden lopen in elkaar over en de lezer weet niet wat waar is of een droom. Een ontroerende en wijze roman.

Irene Vallejo, Papyrus

Als een enthousiaste docent die je bevlogen over zijn passies vertelt, zo schrijft Irene Vallejo in Papyrus over haar reis door de geschiedenis van het boek. In korte hoofdstukken worden we meegevoerd door de oudheid, met uitstapjes naar onze tijd met Wikipedia, enkyklios paideia – totale kennis. In een ode aan de bibliotheek en de verspreiding van kennis lezen we over dappere mannen en vrouwen die hun leven waagden om het boek bij de lezers te brengen, om te catalogiseren, verhalen te bewaren. De Perzen van Aeschylus, Historiën van Herodotus, Don Quichot van Cervantes, Een bijdrage tot statistiek van Szymborska; we worden door Vallejo onderwezen en wat is dat heerlijk. Leve het boek!

Édouard Louis, Strijd en metamorfose van een vrouw

Édouard Louis, bekend van zijn strijdbare boeken over zijn jeugd en zijn homoseksualiteit, schreef ook een snijdend pamflet over zijn vader: Ze hebben mijn vader vermoord. En nu is er een boek over het leven van zijn moeder. Zij werd jarenlang onderdrukt door haar man. Hij verbood haar make-up te gebruiken of haar rijbewijs te halen. Hij vernederde haar waar anderen bij waren. Geweld was aan de orde van de dag. En toch bleef ze twintig jaar bij hem. ‘Waar moest ik heen?’

Op een dag belt ze haar zoon, hij is dan al enige tijd het huis uit, met de vraag of ze bij hem mag werken als schoonmaker. ‘Ik maak schoon, jij laat het geld op tafel liggen en ik ben weer weg.’

Édouard Louis, de Franse zoon van Louis Paul Boon, schreef een vlammende en ontroerende novelle over zijn moeder, haar deplorabele leven en haar ontsnapping.