Tips

Tarjei Vesaas, Het ijspaleis

Er komt een nieuw meisje op school en de klas wacht af. De vrolijke Siss sluit contact met Unn en er ontstaat een voorzichtige toenadering vol onuitgesproken gevoelens. Dan verdwijnt Unn en Siss voelt zich verantwoordelijk voor haar verdwijning. Het dorp zoekt en Siss trekt zich steeds verder terug in haar belofte “om aan niets anders te denken dan aan jou”. In het verhaal laat Vesaas zien dat alle dorpsgenoten zich om Siss en Unn bekommeren, haar willen helpen, maar zij ziet het niet. Tot zij met behulp van haar klasgenoten en de tante van Unn langzaam maar zeker begrijpt dat zij ontheven wordt van haar belofte, dat de mensen Unn niet vergeten zijn en dat ze verder mag leven zoals ze is, de vrolijke Siss.

Vesaas schreef een ontroerend en liefdevol boek over een warme gemeenschap in een koud Noors dorp en hoe je jezelf niet hoeft te verliezen in je liefde voor de ander.

Julian Barnes, De man in de rode mantel

‘Chirurgen zijn de meesters van het universum van onze tijd’, zo stelde een Franse krant in 1907, ‘Welke beroemde vrouwen uit de hoogste kringen hebben zij niet minstens één keer opengesneden?’ Een van de meest gevraagde society-gynaecologen van het fin-de-siècle was ongetwijfeld Samuel Jean Pozzi (1846-1918): zijn zwierige scalpelwerk leverde hem zelfs de bijnaam ‘Doctor Dieu’ op.

Julian Barnes, bekend van betoverende romans als Alsof het voorbij is en Het tumult van de tijd, schreef de biografie van deze ‘stuitend knappe’, maar vergeten grootheid. Daarbij gebruikt hij Pozzi als ijkpunt van zijn tijd. Deze was namelijk bevriend met types als Oscar Wilde, Henry James en ster-actrice Sarah Bernhardt. Pozzi bevrijdde Bernhardt van een cyste, ‘zo groot als het hoofd van een veertienjarig kind’. Binnen zes weken stond de publiekslieveling weer op de planken. En dat moet in het jaar 1898 een nog groter wonder zijn geweest dan tegenwoordig.

Dit boek is een retourtje Parijs anno 1890: een boek om in weg te dromen.

Jane Gardam, Op de klippen

Het is vooral de taal van Jane Gardam die haar boeken zo onweerstaanbaar aantrekkelijk maakt. Het vuur in haar zinnen, haar humor, haar talent om met een enkel woord iemand tot in zijn vezels te typeren.
In Op de klippen gaat het over ontsnappen aan regels – van ouders, kerk of maatschappij. Hoofdpersoon is de achtjarige, pientere en rebelse Margaret – ze kent de bijbel achterstevoren uit haar hoofd – die de wereld om haar heen probeert te begrijpen. Op haar levenspad komt ze een stoet aan vreemde, aandoenlijke en hilarische personen tegen, onder wie dienstmeid Lydia, ‘ik ben mijn eigen baas’, en de deftige mevrouw Rosalie, die haar laatste dagen als een baby in een kinderwagen slijt. ‘Alleen haar ogen waren licht: blauw en levendig, vloeibaar en gigantisch staarden ze omhoog.’

Stephan Enter, Pastorale

Weer een boek over die vreselijke gereformeerden? Ja en nee.
Stephan Enter beschrijft in zijn boek Pastorale scherp en soms haast karikaturaal de wereld van streng-gelovigen in een klein dorp in Nederland. Hij toont hoe zij angstvallig vasthouden aan het oude en elk kritisch geluid weren. Maar daarnaast draait het in dit boek vooral om broer en zus Louise en Oscar. Deze twee eigenzinnige en rebelse jongeren moeten elk hun eigen stem zien te vinden in een bekrompen wereld waarin ‘de geïnstitutionaliseerde vernietiging van het ego’ de toon aangeeft. Pastorale is een tijdloze ontwikkelingsroman over de zoektocht naar volwassenheid.

Atlas van historische verdedigingswerken in Nederland – Overijssel en Gelderland

Wie aan Zutphen denkt, ziet allereerst de elegante IJsselkade voor zich. Die negentiende-eeuwse grootsteedse allure werd echter mogelijk gemaakt door de sloop van de historische vestingwerken van de stad. Maar hoe hebben die vestingwerken er uitgezien?

In dit Gelderse en Overijsselse deel van de Atlas van historische verdedigingswerken in Nederland wordt deze vraag vanzelfsprekend beantwoord, geïllustreerd met heldere nieuwe kaarten van historische situaties en van locaties van nog bestaande vestingwerken. Maar daarnaast passeren ook de resten van Romeinse mottes en middeleeuwse burchten, de als vakantiebungalows vermomde bunkers uit de Tweede Wereldoorlog en de overblijfselen van de IJssellinie uit de jaren vijftig en zestig de revue. En dat maakt deze atlas een fascinerend overzicht van de resten van de roerige militaire geschiedenis van onze IJsselprovincies.